انسان ذاتا کمال جوست و میل به نیکی ها دارد.در عین حال خداوند برای سنجش الهی بودن رفتار انسان عناصری در او قرار داده که یکی از این عناصر هوای نفس میباشد.
این عنصر چنان اهمیتی دارد که امام علی علیه السلام در رابطه با آن میفرمایند:
وحشتناک ترین هراسی که درباره شما(مردم) دارم دو چیز است؛پیروی از هوای نفس و درازی آرزو.
منبع:(نهج البلاغه،خطبه 28)
امام علی علیه السلام در نامه ای به مالک اشتر در مورد اختیار داشتن هوای نفس چنین میفرمایند:
نیکوترین اندوخته ی تو باید اعمال صالح و درست باشد.هوای نفس را در اختیار گیر و از آن چه حلال نیست خویشتن داری کن.زیرا بخل ورزیدن به نفس خویش آن است که در آن چه دوست دارد یا برای او ناخوشایند است،راه انصاف پیمایی.
منبع:(نهج البلاغه،قسمتی از نامه 53)